Vải dệt thoi là loại vải được dệt bằng phương pháp dệt thoi, phân biệt với vải dệt kim. Loại vải này được sử dụng rộng rãi trong đời sống hiện nay và có đa dạng về mẫu mã hơn so với vải dệt kim. Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn về vải dệt thoi là gì? Cùng CITY89 khám phá về vải dệt thoi qua bài viết sau đây nhé!
- Vải sợi pha: Sự lựa chọn thời trang cho mùa đông
- Vải đũi – Kỷ nguyên của sự sang trọng và quý phái
- Vải Mango – Đánh thức cảm xúc thời trang của bạn
1. Vải dệt thoi là gì?
Vải dệt thoi là gì hay vải woven là gì? Vải dệt thoi được tạo ra thông qua quá trình dệt trên máy dệt thoi. Quá trình này liên quan đến hai hệ sợi khác nhau. Được gọi là sợi dọc và sợi ngang, được đan xen với nhau để tạo thành một loại vải. Sợi dọc, còn được gọi là sợi dệt, chạy từ phía sau máy dệt lên phía trước (còn được gọi là warp hoặc end). Trong khi sợi ngang, còn được gọi là sợi đan, chạy từ biên này của vải đến biên kia qua suốt khổ vải (còn được gọi là Fill hoặc pick).
Khung dệt là bộ phận giữ các sợi dọc ở vị trí được dự tính sẵn trong khi sợi ngang được cài thông qua nó. Sợi được làm từ sợi tự nhiên như cotton, lụa và len cũng như sợi tổng hợp như nylon. Và polyester đều có thể được sử dụng cho việc dệt vải.
Sợi dọc và sợi ngang trong vải được liên kết theo một kiểu dệt nhất định. Tùy thuộc vào cách mà các sợi này được đan kết với nhau. Kiểu dệt này được coi là quan trọng đối với chất lượng và tính năng của vải. Các kiểu dệt phổ biến bao gồm dệt tầng (plain weave), dệt bông (twill weave), và dệt mật độ cao (satin weave). Mỗi kiểu dệt đều có ưu điểm và hạn chế riêng. Và thường được sử dụng để tạo ra các loại vải khác nhau.
2. Các loại vải dệt thoi
Dưới đây là các loại vải dệt thoi phổ biến hiện nay:
Vải dệt trơn hoặc vải plain: Kiểu dệt đơn giản nhất trong tất cả các kiểu dệt. Sợi dọc và ngang được đan xen với nhau theo quy luật một một. Vải dệt trơn có cấu trúc mạnh mẽ và cứng. Thường được sử dụng cho thời trang và trang trí nội thất.
Vải dệt Polin: Loại vải dệt chặt, giống như dệt phẳng, được thiết kế với kích thước bằng nhau của sợi dọc và sợi ngang. Tuy nhiên, số lượng sợi dọc thường gấp đôi so với các sợi ngang, Làm cho vải dệt polin chặt chẽ hơn vải dệt trơn.
Vải dệt chéo hoặc Twill fabric: Phương pháp dệt tạo ra cấu trúc đan hình chéo trong vải. Các loại vải chéo thường mềm hơn vải dệt phẳng. Và có khả năng chống nhăn tốt hơn. Twill là kiểu đan dệt với các đường sọc chéo song song. Được thực hiện bằng cách đan các sợi ngang luồn qua trên một hoặc nhiều sợi dọc và sau đó luồn dưới một hay nhiều sợi dọc . Với quy luật lệch bước giữa các hàng để tạo ra các mô hình đường chéo đặc trưng.
Đó là một số kiểu dệt vải phổ biến hiện nay.
3. Tính chất vải dệt thoi
Những kiểu vải được dệt theo kiểu dệt thoi thường tính dãn dọc và dãn ngang rất ít. Chỉ có thể co giãn ít theo hướng chéo nghiêng giữa chiều sợi dọc và sợi ngang. (Vải dệt thoi chỉ có thể dãn ngang hoặc dọc nếu được thiết kế dệt với sự tham gia của sợi có tính co dãn như Spandex hoặc Lycra…)
Cùng tìm hiểu tính chất vải dệt thoi – vải woven là gì để nắm rõ những kiến thức cần thiết trong việc sử dụng và bảo quản loại vải này nhé.
- Vải khá dễ bị nhàu, đặc biệt với một số loại vải như cotton, lanh…
- Độ đàn hồi cao.
- Vải không bị quăn mép và bị tuột vòng như loại dệt kim.
- Vải có cấu trúc khá bền và tương đối tốt.
- Bề mặt vải tương đối khít.
- Các hệ thống sợi dọc vuông góc với hệ sợi ngang.
- Vải có ưu điểm là tính không bị quăn mép, không bị tuột vòng sợi.
- Vải dệt thoi ít bị co hơn vải dệt kim.
- Vải dệt thoi thường có biên vải rõ ràng hơn một số loại vải khác.
- Các mẫu vải dệt thoi rất phong phú và đa dạng.
4. Những ứng dụng của vải dệt thoi
Các ứng dụng này bao gồm may mặc, quần áo, đồng hồ, công nghiệp, kỹ thuật, y tế và nhiều hơn nữa. Trong may mặc, vải dệt thoi được sử dụng rộng rãi để làm quần áo, đồ lót, đồ ngủ, giày dép và túi xách. Các loại vải khác như nhung, lụa, denim, kate, vải kaki và viscose cũng được sử dụng nhiều trong may mặc. Loại vải Cano thường được sử dụng trong quân đội.
Trong sinh hoạt dân dụng, vải dệt thoi được sử dụng để làm khăn trải bàn, drap giường, rèm cửa, màn, thảm nhà, lều trại và khăn lau. Nó cũng được sử dụng để thiết kế các mẫu vải trang trí cho đồ gỗ. Vải còn được sử dụng để làm buồm, lều, rạp, vải vẽ và nhiều hơn nữa.
Trong y tế, vải dệt thoi được sử dụng để làm cuộn băng keo lụa. Để băng các vết thương trong phẫu thuật, cố định catheter, kim truyền, dụng cụ y khoa hay dùng làm túi đeo tay để cố định xương. Vải dệt thoi được tin dùng trong những trường hợp quan trọng như vậy. Bởi cấu trúc chặt chẽ, độ cố định hình dáng rất tốt và độ ít co giãn của nó.
Ngoài ra, còn có loại vải kỹ thuật được sử dụng trong rất nhiều ứng dụng khác nhau, bao gồm lớp lót trong xe, buồm, túi khí, vải lọc, vải chắn, vải bảo vệ, mái che và trang trí. Trong thời đại công nghiệp 4.0, việc in 3D đang được phát triển rất mạnh và kéo theo đó là sự phát triển của các loại vải dệt thoi với nhiều ứng dụng đa dạng và đặc biệt.
5. Các thông số của vải dệt thoi
Thông số quan trọng của vải dệt thoi giúp đánh giá chất lượng và lựa chọn loại vải phù hợp, đáp ứng nhu cầu của người sử dụng. Dưới đây là một số thông số mà mọi người thường quan tâm đến với vải dệt thoi.
5.1 Mật độ vải dệt thoi
Mật độ vải dệt thoi là một trong những thông số quan trọng để đánh giá chất lượng và lựa chọn loại vải phù hợp nhất. Mật độ vải là số sợi vải được đếm trên đơn vị chiều dài của vải theo chiều dọc hoặc chiều ngang.
Ví dụ, mật độ sợi trung bình của vải cotton là 18 sợi/1cm hay 45 sợi/inch. Những loại vải cao cấp thường có mật độ sợi từ 22 sợi/1cm hay 55 sợi/inch trở lên. Mật độ vải càng lớn, kết hợp với sợi vải mảnh, thì vải sẽ càng mềm mượt hơn. Mật độ lớn kết hợp với sợi vải cỡ lớn sẽ cho vải chắc chắn và bền bỉ.
Mật độ sợi dọc được tính bằng số lượng sợi dọc trên một đơn vị chiều dài theo chiều ngang. Thường là số sợi trên một inch (End per inch – EPI). Mật độ sợi ngang được tính bằng số lượng sợi ngang trên một đơn vị chiều dài theo chiều dọc. Thường là số sợi trên một inch (Pick per inch – PPI).
5.2 Thành phần vải dệt thoi
Thành phần vải giúp chúng ta hiểu tính chất cơ lý hóa của sản phẩm, giá trị, và tính chất sử dụng. Theo quy định của pháp luật, thành phần vải là một yêu cầu bắt buộc phải công bố trên nhãn hàng hóa để bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng.
Thành phần vải bao gồm tỷ lệ các thành phần xơ sợi tham gia trong vải. Bao gồm cả xơ sợi thiên nhiên và nhân tạo. Có thể chỉ chứa một loại xơ sợi (tỷ lệ 100%) hoặc kết hợp nhiều loại xơ sợi khác nhau.
Để xác định thành phần vải dệt thoi, người ta sử dụng các phương pháp phân tích định tính và định lượng. Bao gồm kiểm tra trực quan hoặc dưới kính hiển vi, phương pháp đốt và nhận ra loại xơ sợi, phương pháp hòa tan bằng các loại hóa chất. Và dựa vào đặc điểm hòa tan của từng loại xơ sợi, và dựa vào phổ quang học đặc trưng của từng loại xơ sợi.
Hiện nay, có hai phương pháp tiêu chuẩn để xác định thành phần vải trong các phòng thí nghiệm kiểm định. Là AATCC 20A cho kiểm tra định tính và AATCC 20 cho kiểm tra định lượng. Được sử dụng bởi các tổ chức kiểm định như Intertek, BV, TUV, SGS…
5.3 Hệ thống trực tiếp của vải dệt thoi là gì?
Hệ thống trực tiếp biểu thị chỉ số dựa trên việc đo khối lượng trên một đơn vị chiều dài của sợi. Chiều dài trong hệ thống là cố định. Sợi mảnh hơn có chỉ số thấp hơn.
Những chỉ số chính được sử dụng là:
- Tex – khối lượng tính bằng gram trên 1000 mét
- Denier – khối lượng tính bằng gram trên 9000 mét.
- Decitex – khối lượng tính bằng gram trên 10000 mét.
1 tex = 10 decitex
5.4 Hệ thống gián tiếp
Đây là hệ thống biểu thị chỉ số dựa trên chiều dài của sợi trong một đơn vị khối lượng của sợi. Nó là hệ thống dựa trên khối lượng xác định. Sợi mảnh hơn có chỉ số cao hơn.
Những đơn vị chính được sử dụng là:
- Chi số len New = số con sợi có chiều dài 560 yard trên 1 pound
- Chi số bông Nec = số con sợi có chiều dài 840 yard trên 1 pound
- Chi số mét Nm = số kilômét chiều dài trên 1 kilôgam
5.5 Thông số kiểu dệt – Độ chứa đầy
Thông số kiểu dệt là rất quan trọng để hiểu vải dệt thoi. Kiểu dệt là đường dệt của sợi vải, được đặc trưng bởi sự xen kẽ giữa sợi dọc và sợi ngang. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng và mật độ tạp, kiểu dệt sẽ cho ra các hình dạng và tính chất khác nhau của vải. Điểm nổi bật của kiểu dệt là vị trí mà các sợi dọc và sợi ngang chặn lên nhau, gọi là điểm nổi dọc hoặc điểm nổi ngang.
Độ chứa đầy là đặc tính quan trọng của vải, được tính bằng phần trăm chứa xơ hoặc sợi trên một đơn vị cấu tạo cơ bản của vải. Độ chứa đầy ảnh hưởng đến tính chất của vải, ví dụ như độ mềm và tính bền của vải. Có 4 loại độ chứa đầy, bao gồm khối lượng, diện tích, thể tích và thẳng.
5.6 Trọng lượng vải woven là gì?
Việc nhận biết trọng lượng vải cũng giúp chúng ta đánh giá chất lượng của vải. Để biết được trọng lượng của vải dệt thoi, chúng ta hãy cùng theo dõi phần sau. Trọng lượng vải là khối lượng của vải trên một đơn vị diện tích, thường được đo bằng đơn vị gram trên mét vuông (g/m2 hay gram trên square meter – GSM) hoặc ounce trên yard vuông (Ounce per square yard – Oz/yd2), được sử dụng phổ biến trong hệ thống đo lường quốc tế.
Vải được xem là nhẹ nếu trọng lượng dao động trong khoảng từ 30-150 g/m2; trung bình nếu trọng lượng dao động từ 150-350 g/m2 và được gọi là vải nặng nếu trọng lượng vượt quá 300g/m2. Nhìn vào trọng lượng vải, kiểu dệt và hoàn tất, chúng ta có thể quyết định lựa chọn loại vải phù hợp nhất cho yêu cầu sử dụng cuối cùng của nó. Trong ngành may mặc, người ta còn dựa vào trọng lượng vải hay độ dày của vải để chọn loại chỉ may hoặc kim may phù hợp.
5.7 Chỉ số sợi vải woven là gì?
Chỉ số sợi là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sự phân bố của sợi trong suốt quá trình dệt. Nó là một đặc trưng cấu tạo của sợi gián tiếp xác định kích thước bề ngang của sợi đó.
Khi chỉ số sợi càng lớn, sợi càng mảnh và vải càng mỏng. Ngược lại, khi chỉ số sợi càng nhỏ, sợi càng dày và vải càng thô. Ngoài ra, có thể sử dụng một số thiết bị dẫn sợi giúp chỉ số sợi được dễ dàng phân bổ hợp lí như thiết bị dẫn sợi 1 dàn.
Vải dệt thoi là thuật ngữ chỉ cho tất cả các loại vải được dệt bằng phương pháp sử dụng khung dệt. Khi nói đến vải dệt thoi, chúng ta cần nhớ rằng không chỉ đề cập đến một loại vải cụ thể nào. Hy vọng thông qua bài viết này của CITY89 các bạn đã hiểu được các vải dệt thoi là gì.